عنوان پژوهش
این پژوهش در دانشکده مطالعات اطلاعات و رسانۀ دانشگاه میشیگان توسط الیسان، استاینفیلد و لمپ انجام گرفت. این پژوهش روابط بین استفاده فیسبوک و شکلگیری و نگهداری سرمایه اجتماعی را بررسی کرد.
فیسبوک، یک سایت ارتباطی اجتماعی که همه می نواند عضو آن شود و با دیگران ارتباط برقرار کند. اعضای این سایت می تواند با هم یک گروه مجازی تشکیل دهد یا از هم دیگر کمک بگیرد. اعضای سایت فیسبوک برای خودشان بخش معرفی دارد. اعضای فیسبوک جستجو برای دوستان قدیمی انجام می دهد و دوستان مدرسه ای را هم پیدا می کنند. نه فقط دوستان قدیم بلکه دوستان جدید را هم برای خود انتخاب می کنند. یک نتیجه در باره فیسبوک نشان می دهد که اعضای فیسبوک بیشتر دنبال دوستان قدیم هستند.
فیسبوک در سال 2004 ایجاد شده و براساس آمار سال 2007 بیش از 21 میلیون عضو داشت و هر روز 1.6 میلیارد صفحه بازدید می شد.
بیشتر تحقیقاتی که تا حالا انجام شده است، در باره امنیت اطلاعات شخصی ابراز نگرانی کرده است.
سرمایه اجتماعی
سرمایه اجتماعی را می‌توان مجموعه‌ای از ارزش‌ها یا هنجارهای غیررسمی مشترک میان گروهی از افراد دانست که با یکدیگر همکاری می‌کنند. اگر اعضای این گروه انتظار داشته باشند که همگی رفتار معقول و صادقانه‌ای داشته باشند، آنگاه به یگدیگر اعتماد خواهند داشت. اعتماد همانند نیرویی است که باعث می‌شود هر سازمان یا گروهی به شکل کارآمدتر فعالیت کند .مفهوم سرمایه اجتماعی دیر زمانی نیست که به عرصه علوم اجتماعی وارد شده است اما با سرعت چشم‌گیر و قابل ملاحظه‌ای گسترش یافته است.. سرمایه اجتماعی در معنای مدرن خود ابتدا در سال 1916 در نوشته‌های "هانیفان" (Hanifan) سرپرست وقت مدارس ویرجینای غربی در آمریکا به کار رفت. این سرمایه‌ی ناملموس بسیاری از امور زندگی روزانه مردم مانند حق کسب و کار، معاشرت، هم‌فکری و همدردی و داد و ستد اجتماعی میان افراد و خانواده‌ها که واحدهای اجتماعی را می سازند در برمی‌گیرد. وی سرمایه اجتماعی را حاصل ظرفیت های بالقوه ای می داند که برای بهبود اساسی شرایط زندگی اجتماعی کفایت می‌کند.
اینترنت و سرمایه اجتماعی
اینترنت برای هر دو یعنی افزایش و کاهش سرمایه اجتماعی تاثیرگذار است. دیدگاه اول در خصوص اینکه اینترنت سرمایه اجتماعی را کاهش می‌دهد، بحث می‌کند. این نظریه معتقد است که این پدیده ممکن است افراد را از کنش‌های حقیقی‌شان در بطن جامعه منحرف کند؛ چرا که تعاملات آنلاین نسبت به تعاملات رودررو و حتی تماس‌های تلفنی ذاتاً در رده دوم یا پایین‌تر قرار می‌گیرد.
در روابط آنلاین، احتمال و امکان افزایش و انسجام دوستی میان افراد ضعیف‌تر از روابط آفلاین است. همانگونه که رابرت پوتنام زمانی به "بری ولمن"( Barry Wellman) گفت: "به نظر من نگاه شما نسبت به این باور که شبکه‌های فردی صرفاً به همان خوبی شبکه‌های خانگی‌اند، بسیار خوشبینانه است". این امکان وجود دارد که اینترنت از نقطه نظر زمانی با دیگر فعالیت‌های تغییرناپذیر 24 ساعته در رقابت است، اما یافته‌های مختلفی در این خصوص که صرف زمان بر روی آنلاین، افراد را از دیگر تعاملات در داخل و خارج از خانه باز می‌دارد، وجود دارد. برخی محققین چون نی و اربرینگ با این نظر موافق و برخی دیگر نظیر ترسی و اندرسون مخالف آن هستند.
اینترنت می‌تواند توجه افراد را از محیط های فیزیکی ضروری در زمانی که آنها آنلاین هستند، دور کند. برخی از محققین، تأثیر اینترنت را با نفوذ و تأثیر تلویزیون در زندگی آمریکای شمالی یکسان می‌دانند. آنها معتقدند که تلویزیون نیز همانند اینترنت از تأثیر گذاری مشابهی برخوردار است به نحوی که تعاملات اجتماعی، خانوادگی و جنبش سیاسی یا اجتماعی خارج از خانه را کاهش می‌دهد. این در حالی است که تلویزیون شباهت مشخصی با اینترنت که از نقطه نظر اجتماعی تعاملی است، ندارد .اینترنت ممکن است عامل به‌وجود آورنده استرسی باشد که افراد را در تعامل با دیگران گریزان و افسرده می‌سازد.
از طرف دیگر هیجان اولیه و مداوم درخصوص اینترنت، این پدیده را به عنوان عامل اصلی تغییر مثبت در زندگی افراد به‌واسطه خلق فرم‌های جدیدی از تعامل آنلاین و افزایش دهنده‌ی روابط آفلاین است. اینترنت، به واسطه ایجاد و مهیا کردن مکان ملاقاتی برای افراد با سلیقه‌های مشترک و غلبه بر محدودیت‌های زمانی و مکانی، به اصلاح جامعه می‌پردازد. جوامع آنلاین، گفتمان دموکراتیک و آزاد را گسترش داده، دیدگاه‌های چندگانه را مجاز دانسته‌اند و کنش گروهی را فعال می‌سازند.
با وجود اینکه گزارش‌های اخیر بر ساختار جوامع مجازی آنلاین تمرکز می‌کند، بدیهی است که بیشتر روابطی که در سایبر اسپیس (فضای مجازی) شکل گرفته در فضای فیزیکی تداوم یافته است و منجر به پیدایش فرم‌های جدیدی از جامعه می‌شود. این روند با ترکیبی از تعاملات آنلاین وآفلاین مشخص و قابل توصیف است.
علاوه بر این، تعاملات آنلاین، شکاف‌های ارتباطات رودررو را افزایش می‌دهد و تمایل به برقراری روابط و ارتباطات غیرمحلی را به‌واسطه ماشین‌ها، هواپیماها، تلفن‌ها و شبکه‌های کامپیوتری بیشتر می‌کند.
این پدیده، ارتباطات آفلاین و آنلاین را افزایش داده است و فرصت‌هایی برای تماس دوستان و خویشان با هزینه کمتر ارائه می‌کند. ارتباط تلفنی را در زمانی که اعضاء شبکه از نیازهای یکدیگر مطلع شده‌اند، افزایش داده است و روابط ها را به‌واسطه تماس بیشتر تقویت می‌کند. به کمک چنین پدیده‌ای افراد می‌توانند آهنگ‌ها، تصاویر، فیلم و... را مبادله کنند و به تعیین قرار ملاقات و تماس‌های تلفنی با یکدیگر مبادرت کنند. می‌توانند با تسهیل جریان اطلاعات، مشارکت سازمانی را افزایش دهند. کثرت اطلاعات موجود در وب و سهولت استفاده از موتورهای جستجوگر و لینک‌های اطلاعاتی در راستای معرفی و ارائه اطلاعات متناسب با علائق فرد، مشارکت افراد جدید به عنوان کاربر در تشکیلات و سازمان‌ها را امکان پذیر می‌سازد؛ از این رو، اگر استفاده بیش از حد از این پدیده در آفلاین، ارتباطات بین فردی و مشارکت سازمانی به اتفاق تعهد اجتماعی بیشتر شود، می‌توان گفت اینترنت سرمایه اجتماعی را افزایش می‌دهد.
براساس این نظر که اینترنت سرمایه اجتماعی را افزایش می دهد، در این پژوهش دوتا فرضیه اصلی انتخاب شد.
یک- بین افزایش ارتباط در میان همفکران یا همگروهان و مدت استفاده از فیسبوک رابطه دارد که باعت افزایش سرمایه اجتماعی می شود.
دو- بین افزایش ارتباط در میان ناهمگن و مدت استفاده از فیسبوک رابطه دارد که باعت افزایش سرمایه اجتماعی می شود.
روش
800 دانشجو از دانشجویان دانشگاه میشیگان به طور تصادفی انتخاب شد و به همه ایمیل زده شد. از 800 نفر فقط 286 نفر در تحقیق شرکت کردند و جواب دادند. از این 286 نفر 34 در صد پسر و 64 در دختر بودند. این پژوهش در سال 2006 انجام گرفت.
در این پژوهش سوالهای زیادی مثل سن،جنس، ایالت، مدت وصل بودن در اینترنت در روز، مدت کار کردن در فیسبوک در روز، تعداد دوست در فیسبوک، تعداد دوستان فیسبوک که در دانشگاه میشیگان تحصیل می کند، تعداد دوستان قدیم که توسط فیسبوک با آنها دوباره ارتباط برقرار شد، کجا زندگی می کنید: در خوابگاه یا خانه، احساس در باره دانشگاه خود و غیره.
نتیجه: هر دو فرضیه اصلی ثابت شد.
• در ایران بدون کمک سرورهای پروکسی، سایت فیسبوک باز نمی شود. اگر نه مثل جا های دیگر اینجا هم استفاده کننده فیسبوک خیلی زیاد می بود و این نوع پژوهش در ایران هم قابل انجام بود. اما باید اعتراف کرد که با وجود مانع هم تعداد زیادی از ایرانیها عضو فیسبوک هستند.
No comments:
Post a Comment